Cztery podstawowe elementy harmonijnego porozumienia (według „Porozumienia bez przemocy” Marshala Rosenberga). 

Aby harmonijnie się porozumiewać (według wspomnianej już metody PBP, która polega na tzw.  „dawaniu z serca”) należy skupić się na czterech podstawowych obszarach, o których wspomina w swoich książkach Marshall B. Rosenberg.

CZTERY PODSTAWOWE ELEMENTY PBP:

1. Pierwszym elementem jest – OBSERWACJA, czyli spostrzeżenie. Staramy się tutaj zobaczyć, co właściwie dzieje się w danej sytuacji. Obserwujemy wszystko, co się dzieje wokół nas bez oceny czy krytyki, a jedynie spostrzegamy, że inni ludzie coś mówią, coś robią i możemy jedynie zastanowić się czy to, co widzimy w jakiś sposób wzbogaca nasze życie, czy też nie.

Najważniejsze aby ta obserwacja, a inaczej „spostrzeżenie”, nie miało w sobie cienia oceny czy osądu. Po prostu rzeczowo stwierdzamy, co się dzieje, co robi dana osoba, której działanie się nam podoba bądź też nie.

2. Drugim elementem jest WYRAŻANIE UCZUĆ – mówimy to, co czujemy w danej sytuacji czy wobec postępowania drugiej strony, które już spostrzegliśmy. Możemy tutaj wyrazić wszystkie nasze uczucia: uczucie bólu, lęku, radości, rozbawienia, irytacji, smutku, zaciekawienia itp.

Aby móc szczerze wyrażać te uczucia, najważniejsze jest umiejętne ich rozpoznawanie i nazywanie. Ale to już inny temat do rozważań, który z pewnością będzie szerzej omawiany na naszej stronie.

3. Trzecim w kolejności elementem jest określenie naszej POTRZEBY, która jest związana z uczuciami, jakie zdołaliśmy zdefiniować.

Zazwyczaj pod wszelkimi negatywnymi uczuciami kryją się nasze własne niezaspokojone potrzeby. Bardzo ważne jest uświadomienie ich sobie oraz dojrzenie związku braku ich zaspokojenia z naszym stanem duchowym, czy emocjonalnym w jakim się w danej chwili znajdujemy. Np. czasem mamy potrzebę odpoczynku, a w wyniku nie zaspokojenia tejże potrzeby może nam doskwierać uczucie silnego przytłoczenia czy zmęczenia, które powoduje pojawienie się uczucia rozdrażnienia, złości czy frustracji, lub np. kiedy odczuwamy potrzebę przytulenia przez kogoś bliskiego, pocieszenia, czułości czy wsparcia, to brak jej zaspokojenia może ujawniać się w formie uczucia smutku, przygnęienia czy nawet rozpaczy.

4. Czwartym i ostatnim elementem harmonijnego porozumienia jest PROŚBA. Jest to bardzo konkretna prośba, z którą zwracamy się do partnera, a która ma za zadanie wzbogacić bądź umilić nasze życie.

Prośbę wyrażamy w sposób serdeczny i najlepiej ze znakiem zapytania na końcu, w stylu:  „Czy nie zechciałbyś…?” Prośba znacznie różni się od rozkazu czy innego rodzaju manipulacji. Najważniejsze by wyrazić to, co chcemy otrzymać, mówiąc o uczuciach i podając powody, dla których jej zaspokojenie będzie miało pozytywny wpływ na nasze życie.

Dzięki tym czterem elementom mamy możliwość szczerego wyrażania siebie, jak również przekazywania empatycznego odbioru drugiej stronie. Aby to zrobić należy równocześnie zastosować powyższe cztery elementy w stronę partnera. Jak to się ma w praktyce? Otóż przyjmujemy analogicznie cztery powyższe informacje od innych ludzi.  Sami spostrzegamy co się dzieje u danej osoby, czy grupy osób oraz wyczuwamy to, co oni spostrzegli. Staramy się nazwać ich uczucia, które aktualnie przeżywają oraz próbujemy wyczuć i odgadnąć ich niezaspokojone potrzeby, jakie się za za tymi uczuciami kryją. Następnie dodajemy czwarty element, czyli zastanawiamy się w jaki sposób możemy wzbogacić ich życie spełniając ich prośbę.  Warto to wszystko szczerze i wyraźnie zakomunikować.

Można to zrobić np. w taki sposób: „Widzę, że krzyknąłeś na dzieci, przypuszczam, że po nieprzespanej nocy, czujesz duże zmęczenie a ich krzyki i hałas bardzo Ci przeszkadzają i wywołują w tobie uczucie gniewu i frustrację. Pewnie chciałbyś mieć teraz możliwość solidnego odpoczynku w spokoju, czy mam rację? Może mogłabym wziąć dzieci na spacer, a ty sobie w tym czasie odpoczniesz? Co ty na to?”.

Należy tutaj pamiętać o tym, by nasza obserwacja była wolna od jakiejkolwiek oceny czy osądu. Jedynie spostrzegamy coś i  po prostu wypowiadamy to co widzimy.  Przekazujemy nasze spostrzeżenia w sposób wyraźny, z przyjaznym nastawieniem i empatią. Taki sposób komunikacji tworzy wzajemny przepływ zrozumienia, co przybliża nas do najważniejszej kwestii harmonijnego porozumienia, czyli do współodczuwania (współczucia). 

„A wtedy okaże się:

co konkretnie spostrzegłem, co czuję i czego mi trzeba;

o co takiego proszę, co by wzbogaciło moje życie;

Okaże się też, co ty spostrzegłeś, co czujesz i czego ci trzeba;

i o co takiego prosisz, co by wzbogaciło twoje życie…” (PBP. M.B. Rosenberg)

Źródłó: Porozumienie bez przemocy,  M. B. Rosenberg.

Aby przebieg porozumienia między dwiema stronami odbył się w sposób harmonijny, możemy skorzystać z powyższej metody, która pozwoli nam wyrazić samych siebie, jak również empatycznie przyjmować wypowiedzi innych osób. To niezwykle trudne zadanie w dobie dzisiejszych czasów, kiedy wszem i wobec spotykamy się z ciągłą oceną i osądem. Jednak warto przyswoić sobie powyższe elementy i nauczyć się stosowania ich w praktyce. Dzięki temu nasza wzajemna komunikacja będzie odbywała się bez zakłóceń a każdy z nas otrzyma to, o co prosi i czego potrzebuje.

Autor: Beata Czarniecka

FUNDACJA

Harmonia w Relacji 

Kontakt: Fundacja Harmonia w Relacji

📞 537 167 651

📨 harmoniawrelacjach@gmail.com

Numer KRS: 0001054579 

Nr konta: 03 1090 2750 0000 0001 5546 2787

Wasztaty, konsultacje, szkolenia, rozwój